De overheid in de rol van “Vadertje staat” verliest snel aan betekenis in Nederland. Het hoge kennisniveau, de betrokkenheid van mensen en de rol van nieuwe media, zorgen ervoor dat kennis en informatie snel gedeeld kunnen worden. Hierdoor ontstaan netwerken waarin op hoog niveau beleidsinitiatieven kunnen worden uitgewerkt, of ervaringen en gevoelens van mensen kunnen worden gemobiliseerd.
In dit veranderde maatschappelijke landschap dient de overheid een andere rol te spelen. De overheid heeft hierin een meer coachende, faciliterende en begeleidende rol. Het initiatief ligt bij de burger en daar moet het vooral blijven liggen. De overheid moet er wel voor zorgen dat het op deze manier ontwikkelde beleid aansluit bij de overall visie en natuurlijk ook dat het niet strijdig is met andere wet- en regelgeving.
De uitvoeringscyclus wordt hierdoor voor de overheid wel een stukje korter. Immers een aantal stappen liggen bij de burger. De rol van de overheid richt zich met name op:
Het maken van de juiste keuzes
“Welke initiatieven gaan we steunen en welke niet?” Daarnaast ook “Welke prioriteit dient het initiatief te krijgen?” Hiervoor dienen initiatieven te worden getoetst op aspecten die vergelijkbaar zijn met Programma- en Portfoliomanagement. Hier moet je denken aan bijvoorbeeld de bijdrage aan de oplossing van het probleem, de mate van risico (weet je zeker dat het gaat werken?) Of de termijn waarop het beleid effect heeft. Ook kosten-baten effecten spelen natuurlijk een rol in de afweging en prioritering. Veel van de technieken en methoden gebruikt onder Programma- en Portfoliomanagement zijn hier ook heel goed bruikbaar. Niet in de laatste plaats omdat veel initiatieven projectmatig worden uitgevoerd.
Meten van voortgang en resultaten
Doordat de overheid meer op afstand staat is het belangrijk om periodiek even de temperatuur op te nemen. Monitoring van voortgang en inventariseren van eventuele problemen bij de ontwikkeling en uitvoering van het beleid zijn twee heel belangrijke aspecten om de voortgang en kwaliteit er van te borgen. Ook hier kunnen de nieuwe media een belangrijk rol vervullen. Door bijvoorbeeld gebruik te maken van digitale monitoring en online enquêtes of via online discussiegroepen of social media. Zoals Facebook, Twitter of de besloten variant daarvan Yammer.
